ชื่อโครงการ : โครงการป่าสิริเจริญวรรษอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดชลบุรี

พระราชดำริของ : พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

เมื่อวันที่ 12 กันยายน 2533

ประเภทโครงการ : โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

สถานะของโครงการ : สามารถใช้ประโยชน์ได้อยู่

หน่วยงานรับผิดชอบ : โครงการป่าสิริเจริญวรรษ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดชลบุรี

สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 2 (ศรีราชา) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

ที่ตั้งโครงการ / สถานที่ติดต่อ - เบอร์โทรศัพท์

หมู่ที่ 7 ตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี 20250 เบอร์โทรศัพท์ 033-046-037

พิกัดทางภูมิศาสตร์ : 12°45'37.50'' 100°58'29.67''

วันเริ่มโครงการ : พ.ศ.2534 วันที่แล้วเสร็จ / เปิดให้บริการ : 12 สิงหาคม 2535

ประวัติความเป็นมาของโครงการ (โดยสังเขป)

เมื่อวันที่ 12 กันยายน 2533  พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
มีพระราชดำรัสกับเจ้าหน้าที่สำนักงาน กปร.  และกรมชลประทาน  ณ อาคารชัยพัฒนา สวนจิตรลดา สรุปได้ว่า
“ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดทำโครงการป่าสิริเจริญวรรษ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ บริเวณเขาชีโอนติดกับวัดญาณสังวรารามวรวิหาร เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในโอกาสมหามงคลเจริญพระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา ในวันที่ 12 สิงหาคม 2535  โดยดำเนินการปลูกป่าบริเวณพื้นที่รอบเขาชีโอนซึ่งเป็นพื้นที่ถูกบุกรุกทำไร่เลื่อนลอย และสร้างฝายกักเก็บตามร่องน้ำต่างๆ เพื่อให้พื้นที่สองฝั่งร่องน้ำมีความชุ่มชื้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อต้นไม้ที่ปลูกบริเวณนี้ สำหรับพื้นที่รอบโครงการให้จัดทำเป็นโครงการปลูกป่าตามความเหมาะสม โดยจัดทำแนวเขตบริเวณปลูกป่าให้ชัดเจน”

ลักษณะโครงการ : โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ความสำคัญของโครงการ

เป็นโครงการการอนุรักษ์และพัฒนาสภาพตามธรรมชาติของป่าไว้ มิให้เสื่อมโทรม
และเพื่อให้เป็นสถานที่ศึกษาวิจัยด้านพันธุ์ไม้ ตลอดจนเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน
เป็นโครงการที่ก่อให้เกิด ป่าต้นน้ำ และเป็นสถานที่แหล่งเรียนรู้ ศึกษาแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามแนวพระราชดำริ
อาทิ การปลูกป่า 3 อย่าง เพื่อประโยชน์ 4 อย่าง , อ่างพวง , ปลูกป่าในใจคน

ประโยชน์ที่ได้รับจากการทำโครงการ

เปลี่ยนสภาพป่าเสื่อมโทรมให้กลับฟื้นคืนเป็นสภาพป่าที่สมบูรณ์ดังเดิม , เป็นป่าต้นน้ำ , เป็นสถานที่ศึกษาดูงาน และพักผ่อนหย่อนใจของประชาชน นิสิต นักศึกษา

องค์ความรู้สำคัญของโครงการ

เป็นโครงการที่ใช้แนวคิด ทฤษฎี แนวทางของ พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มาประยุกต์ใช้ในการดำเนินงานโครงการทำให้ทราบว่า/ได้ความรู้เกี่ยวกับ การฟื้นฟูสภาพป่าที่ถูกทำลายให้กลับมามีสภาพใกล้เคียงป่าธรรมชาติ

จุดเด่นของโครงการ (Project Highlights)

1)  มีการพัฒนาและฟื้นฟูสภาพป่าเสื่อมโทรม บริเวณโครงการและรอบโครงการให้กลับคืนสู่สภาพโดยเร็ว ให้เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย แหล่งอาหารของสัตว์ป่า รวมทั้งเน้นการอนุรักษ์ดินและน้ำ ป้องกันการพังทลายของดิน (Soil Erospon) โดยมีการปลูกหญ้าแฝก และดำเนินการให้เป็นไปตามแนวพระราชดำริโดยการปลูกป่า 3ประเภท ในพื้นที่ ได้แก่ ไม้โตเร็วสำหรับใช้สอย ไม้ผลสำหรับสัตว์ป่า ไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ด้านป่าไม้และสัตว์ป่า ให้เกิดความสมดุลทางชีวภาพ

2) เป็นแหล่งรวบรวมพันธุ์ไม้ถิ่นเดิมตลอดจนเป็นแหล่งรวมพรรณไม้ที่สำคัญนานาชนิด ประกอบด้วย ไม้มงคลพระราชทาน ไม้มงคล 9 ชนิด มีไม้สัก กันเกรา ทองหลาง ทรงบาดาล พยุง ขนุน ชัยพฤกษ์ ราชพฤกษ์ ไผ่สีสุก ไม้อาหารสัตว์ป่า ได้แก่ ตะขบ ไทร หว้า มะขามป้อม ฯลฯ ไม้เศรษฐกิจ ได้แก่ ประดู่ มะค่าโมง ตะเคียน ยางนา ฯลฯ ไม้โตเร็ว ได้แก่ ไม้กระถินณรงค์ กระถินเทพา ขี้เหล็ก สะเดา ฯลฯ ไม้ทางพุทธศาสนา ได้แก่ ไม้รัง จันทน์ สาละ โพธิ ไทร ฯลฯ

3) เป็นแหล่งศึกษาธรรมชาติด้านป่าไม้และสัตว์ป่า ตลอดจนถึงเป็นแหล่งศึกษาด้านนิเวศวิทยา เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจ (Recreational Area) ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่โครงการ และพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเขิงอนุรักษ์ (Eco - Tourism) เส้นทางจักรยานระยะทางประมาณ 18 กิโลเมตร และเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ประมาณ 1,500 เมตร

ปัจจัยความสำเร็จที่สำคัญ (Key Success)

1) ได้รับความร่วมมือจากภาครัฐ เอกชน และชุมชนในท้องถิ่น ในการสนองแนวพระราชดำริเป็นอย่างดี

2) มีการวางแผนการจัดการอย่างเป็นระบบและบูรณาการร่วมหลายหน่วยงาน

3) เจ้าหน้าที่มีความมุ่งมั่น และเป็นหนึ่งเดียวกัน เพื่อให้การฟื้นฟูสภาพป่าบรรลุเป้าหมาย

-ระเบียงพักพร้อมป้ายสื่อความหมาย -จำลองป่าธรรมชาติ ๓ ชนิดป่า

-ฝายชะลอความชุ่มชื้น -สวนรวมพันธุ์หวายไทย

๔. สวนรวมพันธุ์บัวไทย

๕. สวนรวมพันธุ์กล้วยไทย

สวนศึกษาธรรมชาติ

ได้นำไม้พื้นล่างในป่าธรรมชาติมาปลูกและจัดตกแต่งให้มีสภาพใกล้เคียงกับธรรมชาติ ให้ง่ายต่อการเยี่ยมชม ได้แยกประเภทพันธุ์ไม้ที่นำมาปลูกเป็นหมวดหมู่ดังนี้ พืชตระกูลปาล์ม พืชตระกูลเฟิร์น กล้วยไม้ป่า พืชตระกูลขิงข่า และพืชสมุนไพรจากป่า โดยจัดทำชื่อพันธุ์ไม้ ป้ายสื่อความหมายตลอดเส้นทาง

สวนรวมพันธุ์ไม้ดอกหอมไทย

ดอกไม้หอม หรือไม้ดอกหอม คือพรรณไม้ที่มีดอกหอม จะมีกลิ่นมากบ้างน้อยบ้างต่างกันไปตามพันธุ์ มักจะบานและโชยกลิ่นในเวลากลางคืน มีหลากสีสัน เช่น สีขาว สีชมพู สีแดง สีส้ม สีม่วง หรือสีฟ้า ออกตามฤดูกาลหรือทั้งปี